Sınavda başarısız olma stresi fiziksel belirtilerle birlikte kontrol edilemez düzeyde sınav kaygısına neden olur. “Sınavda başarısız olacağım” “Sınav kesin kötü geçer” “Konuları hatırlayamıyorum!” gibi olumsuz düşüncelerle öğrenciler sınav sürecinde kaygı ile başa çıkamamakta ve yüksek kaygı düzeyi başarısızlığı da beraberinde getirmektedir.
Yeterli ve normal kaygı düzeyi öğrenciyi çalışmaya teşvik edecek, dikkati artıracak, motivasyonu sağlayacak ve ders verimliliğini artıracaktır. Ancak kaygı düzeyinin artması çalışma performansını azaltacak ve sınavlarda başarısızlığa neden olacaktır.
Ailenin veya öğrencinin sınava yüklediği anlam sınav öncesi verimliliği düşürmekte ve hatta sınav sırasında kaygı durumunu tetiklemektedir.
Kaygı Belirtileri
- Panik
- Hızlı nefes alıp verme
- Bağırsak hareketlerinde değişme
- Karar vermekte güçlük
- Bilgilerin unutulması
- Konsantrasyon bozuklukları
- Dikkat eksiklikleri
- Terleme
- Uyku düzensizlikleri
- Kalp çarpıntısı
- Beslenme bozuklukları
- İsteksizlik ve yorgunluk hissi
Sınav kaygısı öğrencilerde hem fiziksel hem de duygusal anlamda olumsuz durumlara neden olmaktadır. Endişe, sinirlilik, tedirginlik, yetersizlik hissi, dikkat eksikliği ve çalışma performansında azalma sağlamakta, öğrencinin başarısında belirgin bir düşüş gerçekleşmektedir. Mükemmeliyetçi ve rekabetçi bakış açısı, ailenin ve çevrenin öğrencinin potansiyelinin üzerinde beklenti içine girmesi veya plansızlık sınav kaygısını artıran en önemli sebeplerdir.
Öğrencinin yoğun sınav kaygısının farkına varıp, çalışma alışkanlıklarını ve tutumlarını gözden geçirmesi gerekir. Kaygıyı yenmek için, zihnini yeniden yapılandırmak, sınav kaygısının varlığını kabul edip, sınav hazırlık sürecinde yaşam alışkanlıklarını düzenlemek önemlidir. Ayrıca nefes ve kas gevşetme egzersizleri ile kaygı ile başa çıkılabilir.
Sınav Kaygısını Yenmek İçin
- Kendinize ulaşamayacağınız bir hedef belirlemeyin.
- Planlı, düzenli ve programlı çalışın.
- Sorumluluklarınızı zamanında yerine getirin.
- Zamanı iyi kullanın.
- Beslenme ve uyku düzenine dikkat edin.
- Olumsuz düşüncelere dur deyip olumlu düşünün, kendinize olumlu cümlelerle telkinde bulunun.
- Nefes ve kas gevşetme egzersizleriyle kendinizi rahatlatın.
- Aynı soruya takılı kalmayın.
